Deri Kanserleri
Deri Kanserleri Nedir?
Deri (cilt) kanserleri tüm kanserler içinde en yaygın görülen kanserler arasında yer almaktadır. Son yıllarda deri kanseri sıklığı belirgin ölçüde artmıştır.
Deri Kanseri ile İlişkili Risk Faktörleri Nelerdir?
Deri kanseri gelişimi için en önemli risk faktörü aşırı güneş ışığı (ultraviyole) maruziyetidir.
Bunun yanında radyasyon maruziyeti, arsenik ve hidrokarbonlara (sigara dumanı, özellikle dudak bölgesi) maruz kalmak, deride uzun süreli yara ve inflamasyon olması, HPV gibi viral enfeksiyonlara sahip olunması deri kanseri riskini arttıran diğer faktörlerdir.
Deri Kanseri Tanı ve Tedavisi Mümkün Müdür?
Deri Kanseri Şüphesi
Deri Kanserlerinden Şüphe Edilen Durumlar:
Özellikle güneşe daha çok maruz kalan;
- Baş,
- Boyun,
- Dudak
- Kulak,
- El ve
- Kol derisinde yerleşim gösteren;
geçmeyen, şekil değiştiren, kaşınan, cilt lezyonları
Tüm vücut alanlarında, kenarları düzensiz, kahverengi-siyah, şekil ve görünümünde hızlı değişim olan veya hızlı büyüme gösteren koyu renkli lezyonlar (benler)
Deri Kanseri Tanısı
Şüpheli lezyona uygulanan biyopsi işlemi sonrasında yapılan patolojik inceleme ile deri kanseri tanısı konulur.
Biyopsi (Eksizyonel Biyopsi)
Deri kanseri şüphesi olan lezyonlar lokal anestezi altında örnekleme için alınabilir. Bu işlem ayaktan gerçekleştirilebilen bir işlemdir ve hastaların hastanede yatmasına gerek yoktur. Biyopsi yapılacak alan işlem öncesinde cilt kalemi ile işaretlenir. İnce uçlu bir iğne ile lokal anestezik madde cilt altına verilir. Yaklaşık 10 saniye içerisinde tamamen his kaybı oluşur. Şüpheli lezyon çıkarılır ve patoloji kabına konulur. Örnek alınan yer basit cilt dikişleriyle onarılır ve pansuman yapılır. Hasta işlemin hemen bitiminde günlük aktivitelerine dönebilir.
Deri Kanseri Tipleri Nelerdir?
3 ana tip deri kanseri bulunur;
- Bazal Hücreli Karsinom (Basal Cell Carsinoma-BCC)
- Yassı Hücreli Karsinom (Squamous Cell Carsinoma-SCC)
- Malign Melanom (Malignant Melanoma-MM)
Bazal Hücreli Karsinom (BCC)
Deri kanserleri arasında en sık Bazal Hücreli Karsinom görülür. Diğer deri kanserlerine göre daha iyi huylu bir deri kanseridir. Uzak vücut bölgelerine yayılım (metastaz) yapma çok nadiren görülür. Küçük, yavaş ilerleyen, pullanma, damarlanma, deride soyulma şeklide ortaya çıkarlar. Tedavi edilmezlerse, kabuklanma, kanama ve ülser oluşturma eğiliminde olurlar.
Yassı Hücreli Karsinom (SCC)
Deri kanserleri arasında ikinci en sık Yassı Hücreli Karsinom görülür. Bazal Hücreli Karsinoma göre daha kötü bir deri kanseri olarak kabul edilir. Derin dokulara ve uzak vücut bölgelerine yayılım (metastaz) yapma eğilimi vardır. İyileşmeyen ve hızla büyüyen üzeri kabuklu yaralar şeklinde ortaya çıkabilir. Alt dudakta geçmeyen yara şeklinde ortaya çıkabilir.
Malign Melanom
Deri kanserleri arasında en nadir görülen ancak deri kanserine bağlı ölümlere en çok neden olan deri kanseridir. Oldukça kötü huyludur, erken dönemde uzak vücut bölgelerine yayılım (metastaz) yapar. Deriye rengini veren melanosit denen hücrelerden kaynaklanır ve vücudun her yerinde görülebilir. Hızla büyüyen, şekil değiştiren, rengi siyah-kahverengi olan benler veya lekeler şeklinde bulgu verir.
Deri Kanseri Tedavisi
Deri kanserinin temel tedavi yaklaşımı tümör dokusunu bir daha tekrarlamayacak şekilde çıkartmaktır (cerrahi eksizyon). Uygulanan tedavi hastada olabilecek en az izi bırakmalı ve işlevsel kayıplar oluşturmamalıdır. Deri kanserinin tipine göre uygulanacak tedavi yaklaşımı farklılık arz eder. Genel olarak Bazal Hücreli Karsinom (BCC) tanısı alan hastalarda deri kanserinin cerrahi çıkarımı tedavi için yeterli olmaktadır. Yassı Hücreli Kanserler ve Malign Melanomda ise geniş bir şekilde lezyonun çıkarılması, gerektiğinde bölgesel lenf nodlarının da tedavisi (sentinel lenf nodu biyopsisi, bölgesel lenf nodu diseksiyonu) gerekebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Evet. Uzun süreli ve tekrarlayan güneş maruziyetinden kaçınmak en önemli korunma yöntemidir. Güneşli mevsim ve günlerde zararlı ultraviyole ışınlarının tümüne karşı etkili olan 50 (SPF 50) koruma faktörlü güneş koruyucular kullanılmalıdır.
Deri kanserlerinde tanının erken dönemde konulması hayat kurtarıcı olabilir. Bu nedenle açık tenli, vücudunda ben sayısı fazla ve ailesinde deri kanseri öyküsü olan kişilerin rutin muayeneden ve taramadan geçmesi gerekmektedir.
Açık tenli, açık renkli saç ve renkli göze sahip olan kişiler, zararlı güneş ışınlarına karşı daha hassastır. Bu nedenle daha çok risk altındadırlar.
Solaryum ve benzeri bronzlaşma yöntemlerine tekrarlayan maruziyet, erken yaşlarda tekrarlayan güneş yanığı ve ailesinde deri kanseri öyküsüne sahip olan kişilerde cilt kanseri gelişim riski artmıştır.
Deri kanserlerinin çoğu erken tanı konulduğu takdirde tamamen tedavi edilebilir. Ancak ilerlemiş vakalarda tedavi başarısı azalmaktadır. Bu nedenle erken tanı tüm kanserlerde olduğu gibi son derece önemlidir.